Perfectionisme & faalangst

Perfectionisme & faalangst

Wanneer goed nooit goed genoeg is

Heb je dat gevoel wel eens? Je zit klaar voor een toets, pen in de hand, maar je kunt gewoon niet beginnen. Je hart gaat tekeer en je maag voelt alsof je net van een achtbaan bent gestapt. In je hoofd spookt steeds dezelfde gedachte: “Wat als ik het verpest?”

Als dit bekend klinkt, maak je dan geen zorgen – je bent echt niet de enige. Heel veel jongeren worstelen hiermee, ook al praten we er niet vaak over. Het heet perfectionisme en faalangst, en het kan behoorlijk in de weg zitten. Maar weet je wat? We gaan er samen eens goed naar kijken. Hoe beter je het snapt, hoe makkelijker het wordt om ermee om te gaan.

Wat is er aan de hand?

Faalangst en perfectionisme zijn als twee vervelende stemmetjes in je hoofd. Faalangst is die stem die steeds fluistert: “Je gaat het toch verpesten.” Perfectionisme is zijn tweelingzus die er meteen aan toevoegt: “En als het niet perfect is, ben je een loser.” Maar waar komen deze stemmen vandaan? 

 Wetenschappers denken dat het deels te maken heeft met hoe ons brein werkt. Lang geleden, toen we nog in grotten woonden, was het super belangrijk om alert te zijn op gevaar. Ons brein leerde dus om heel goed op te letten en snel te reageren op mogelijke bedreigingen. Nu zitten we niet meer in grotten, maar ons brein werkt nog steeds zo. Alleen ziet het nu dingen als toetsen of presentaties als ‘gevaar’. Je brein probeert je te beschermen door je te waarschuwen: “Pas op, dit kan misgaan!” Dat is faalangst. Perfectionisme komt vaak voort uit de wens om veilig en geaccepteerd te zijn. Als alles perfect is, kan niemand je afwijzen, toch? Tenminste, zo denkt je brein erover.

Hoe herken je het?

Faalangst kan zich uiten in:

  • Zenuwen die je verlammen
  • Constante zorgen over wat anderen denken
  • Een innerlijke criticus die op repeat staat
  • Dagelijkse taken die opeens een berg lijken
  • Een verlammende angst om fouten te maken

 

Perfectionisme laat zich zien door:

  • Een niet-aflatende drang naar perfectie
  • Een allergie voor fouten
  • Een constante zoektocht naar bevestiging
  • Stress als je standaard huisgenoot
  • De lat die je voor jezelf altijd nét iets hoger legt

 

Wat nu?

Allereerst: adem in, adem uit. Je bent niet ‘gek’ of ‘zwak’. Deze gevoelens zijn super normaal, maar als ze je leven gaan beheersen, is het tijd voor actie.

  1. Graaf naar de wortels: Waar komt dit vandaan? Misschien zijn het verwachtingen van anderen die je hebt geïnternaliseerd, of oude overtuigingen die niet meer kloppen. Door de oorsprong te begrijpen, kun je er beter mee omgaan.
  2. Embrace the mess: Accepteer dat je deze gevoelens hebt. Klinkt tegenstrijdig, maar door ze te erkennen, neem je ze een deel van hun macht af. Het is oké om niet oké te zijn.
  3. Baby steps: Rome is ook niet in één dag gebouwd. Begin klein met het aangaan van je angsten. Presenteer eerst voor je moeder of vader, dan voor je beste vriend, en dan pas voor de klas. Elke kleine overwinning telt!
  4. Reframe je gedachten: In plaats van “Ik moet dit perfect doen”, probeer “Ik ga mijn best doen en dat is genoeg”. Het klinkt simpel, maar het kan een wereld van verschil maken.
  5. Vier je fouten: Ja, je leest het goed. Elke ‘fout’ is een leermoment. Begin met het vieren van kleine mislukkingen – ze maken je sterker en wijzer.

Onthoud: perfectionisme en faalangst zijn geen persoonlijkheidskenmerken, maar gewoontes. En gewoontes kun je veranderen. Het vraagt tijd, geduld en soms professionele hulp, maar het is absoluut mogelijk om vrijer en lichter te leven.

Braive’s uitdaging voor jou

Deze week dagen we je uit om één ding te doen waar je normaal gesproken bang voor zou zijn. Of het nu het beantwoorden van een vraag in de klas is, of het dragen van die outfit waar je nog niet helemaal zeker over bent. Doe het, en deel je ervaring met ons. Samen kunnen we die perfectionistische, faalangstige stemmetjes wat zachter zetten. Je bent goed genoeg, precies zoals je bent.

Wil je meer tips of een luisterend oor? Check onze Braive Talks of neem deel aan een van onze workshops over zelfvertrouwen.

Share:

More Posts

Marina’s Verhaal in De Telegraaf

Op de ’Dag voor nabestaanden na zelfdoding’ wordt er stilgestaan bij zelfdoding van geliefden. Marina Broeva (35) kan hierover meepraten, in 2018 stapte haar broertje Alexander uit het leven. Ondanks haar verdriet lukte het Marina om zijn dood in iets positiefs om te zetten en helpt ze nu andere jongeren met mentale problemen.​

Marina’s Verhaal in Parool

Marina deelt haar verhaal Over haar broertje Alexander, haar jeugd en haar missie om jonge generaties mentaal sterker te maken Als twintiger leefde mijn broertje

Efficiënt werken

De kunst van prioriteren in een hectisch docentenleven Herken je dat gevoel? Je staat voor de klas, geeft les, beantwoordt vragen, en tegelijkertijd maalt er